لذا در این پژوهش ها عوامل دیگری به جزء متغیر مستقل می توان بر متغیر ملاک تأثیر می گذارد که نیازمند توجه است.
- طرحهای نیمه آزمایشی، مشابه طرح آزمایش است با این تفاوت که در آن امکان کنترل یا دست کاری کامل متغیر یا متغیرها توسط پژوهشگر وجود ندارد.
در نتیجه عوامل تهدیدگر درونی و بیرونی بیشتر است.
بعلاوه این طرح ها چون با محدودیتهای انسانی روبرو است امکان انتخاب یا جایگزینی تصادفی همیشه وجود ندارد.
- در طرحهای آزمایشی، پژوهشگر بطورآگاهانه حداقل یک متغیر مستقل را دست کاری می کند تا اثر آن را بر متغیر ملاک دریابد.
در این طرح ها که بعضاً در شرایط آزمایشگاهی و کنترل شده انجام می گیرد حتماً گروه آزمایش و گواه حضور دارد.
این طرح ها، به شکل طرحهای تک آزمودنی، طرح های از نوع مداخلهای یا بین گروهی با گروه آزمایش و گواه، طرح های شبه آزمایشی، نیمه آزمایشی و آزمایشی یا آزمایشی حقیقی، به اجرا درمی آید.
طرح تجربی، طرحی است که در آن یک یا چند متغیر مستقل و یک یا چند متغیر وابسته وجود دارد که آزمودنیها به طور تصادفی جایگزین شده اند.
هر یک از طرح ها نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارد و به ندرت، طرح پژوهشی خاصی به پژوهشگر امکان میدهد تا به نتیجه گیری های لازم درباره متغیرهای مورد مطالعه دست یابد.